Lustracija (politika)
Za ostale upotrebe, v. Lustracija (antička).Lustracija je izraz kojim se u najširem smislu označava zakonom i drugim propisima određena praksa odstranjivanja politički neprihvatljivih osoba iz javnog života, odnosno organa uprave i paradržavnih tijela neke države. Lustracija se najčešće zbiva nakon radikalne promjene društveno-ekonomskog uređenja izazvanog revolucijom ili vojnom okupacijom od strane druge države, a kao najčešći primjeri se spominju denacifikacija poratne Njemačke i demilitarizacija Japana pod američkom okupacijom.
U današnjem svijetu se gotovo isključivo koristi za postupke koji su započeti u postkomunističkim državama istočne Evrope kada su pod udar lustracije došli kadrovi koje se smatralo odgovornim za održavanje komunističkog poretka, pogotovo kada je riječ o agentima i suradnicima sigurnosnih službi najodgovornijih za likvidacije, zatvaranja i druge oblike represije. Izraz lustracija je stekao popularnost kao svojevrsni eufemizam za čistke, koje se obično vezuju za najgore zločine komunističkog doba, a od kojih su se nove postkomunističke vlade nastojale ograditi.
Zagovornici lustracije su najčešće spominjali potrebe da se "mlade demokracije" štite od tzv. reakcionarnih snaga "bivšeg sistema", odnosno da se kroz nove, komunističkom ideologijom "neinficirane" kadrove u državi što prije uvede tzv. liberalna demokracija.
Protivnici lustracije su, pak, navodili da bi ona sama po sebi dovodi do zloupotrebi, ucjena i lova na vještice.
Lustracija je, pak, posebnim zakonima najdosljednije sprovedena u bivšoj Istočnoj Njemačkoj i u Češkoj Republici. Drugdje je postala predmetom žestokih kontroverzi, političkih otpora, pa i djelomičnog i potpunog ukidanja na osnovu kršenja ustavnih prava. Negdje je izvršena samo formalno, dok su u stvarnosti bivši komunistički kadrovi zadržali svoju vlast i privilegije, odnosno transformirali se u novu post-komunističku društvenu elitu.