Jovan Pavlović

Mitropolit Jovan Pavlović
Osnovne informacije
Pomjesna crkva	Srpska pravoslavna crkva
Mitropolija	Mitropolija zagrebačko-ljubljanska
Arhijerejski čin	Mitropolit
Titula	Mitropolit zagrabačko-ljubljanski
Način obraćanja	Njegovo Visoko preosveštenstvo
Država	Hrvatska Slovenija
– godine službe	od 1982. do 2014.
– prethodnik	Mitropolit Damaskin
Lični podaci
Svetovno ime	Jovan Pavlović
Datum rođenja	22. oktobar 1936.
Mjesto rođenja	Medinci, Podravska Slatina
	Kraljevina Jugoslavija
Datum smrti	3. april 2014.
Mjesto smrti	Zagreb
	Hrvatska

Jovan Pavlović (Medinci, 2. listopada 1936. - Zagreb, 3. travnja 2014.) bio je episkop Srpske pravoslavne Crkve, mitropolit zagrebačko-ljubljanski 1982.-2014., a 1994.-2011. i cijele Italije.

Mitropolit Jovan je poznat kao veliki protivnik nacionalizma u Crkvi. Osobito je posvećen razvijanju ekumenskog dijaloga i odnosa s drugim Crkvama na zapadu.

Život

Rođen je u selu Medinci kod Slatine u obitelji Save i Julke Pavlović. Osnovnu školu završio je u Medincima, a nižu gimnaziju s malom maturom u Slatini. Od 1951. pohađa srednju bogosloviju u manastiru Rakovici u Beogradu, gdje i maturira 1956. Na Bogoslovskom fakultetu Sveučilišta u Beogradu diplomirao je 1963., te otišao na postdiplomski studij u Njemačku. Ondje je studirao evangeličku teologiju u Schleswigu i Kielu, a katoličku teologiju i bizantologiju na Sveučilištu „Ludwig-Maximilian“.

Po povratku iz Njemačke, radio je u Prizrenu kao suplent tamošnje Bogoslovije (1966.-1967.), a potom i kao suplent Bogoslovije u manastiru Krka (od 1967). U istom se manastiru 18. studenog 1967. i zamonašio (postao monah), a 19. studenog iste godine u Bosanskom Grahovu rukopoložen je za jerođakona. Jeromonah postao je 2. ožujka 1969. u Kistanju.

16. ožujka 1972. položio je profesorski ispit, nakon čega je postao stalni profesor bogoslovije u Manastiru Krka. Od 11. srpnja 1973., pa sve do 1977. djeluje kao počasni član Crkvenog suda Eparhije dalmatinske.

Manastir Lepavina

21. svibnja 1977. izabran je za episkopa Srpske pravoslavne Crkve. Od 1977. kao episkop lepavinski upravlja zagrebačkom eparhijom, a 1982. postaje i mitropolit zagrebački. Na njegov prijedlog, 1983. ova mitropolija mijenja ime u Mitropolija zagrebačko-ljubljanska (nakon što joj je 1994. povjerena briga i za pravoslavne Srbe u Italiji, nazvana je Mitropolijom zagrebačko-ljubljanskom i cijele Italije).

Političko djelovanje justinovaca u Srbiji tokom 1980-ih je nazvao "jeftinom dnevnopolitičkom avanturom". U razdoblju od 1982. do 1992. je bio predstavnik Srpske pravoslavne Crkve u Svjetskom vijeću Crkava. Više puta bio je izaslanik patrijarha Pavla u razgovorima s Katoličkom Crkvom, a više puta sastao se i s papom Ivanom Pavlom II.

Mitropolit Jovan je uoči izbijanja sukoba u Hrvatskoj, u želji da se problemi reše na miran način, 1991. godine izdejstvovao susret patrijarha Pavla i kardinala Kuharića u Sremskim Karlovcima. 20. svibnja 1992. izabran je za predsjednika Episkopskog savjeta Srpske Pravoslavne Crkve u Republici Hrvatskoj. U januaru 1994. mitropolit Jovan je boravio u Zagrebu i tom prilikom se sastao sa nekim hrvatskim zvaničnicima. Josip Manolić, predsednik Državnog odbora za normalizaciju hrvatsko-srpskih odnosa, pozvao je tada Jovana na trajni povratak u Zagreb, ali u Srpskoj pravoslavnoj crkvi nisu smatrali da bio mitropolitov povratak u Hrvatsku bi bio dobar potez.

Jovan je od 15. februara 1992. do 1. decembra 1994. godine bio član uređivačkog odbora "Pravoslavlja", novina Srpske patrijaršije, ali nije imao uticaja na uređivanje, jer se "uređivački odbor nije sastajao". Jovan se zbog toga dva puta pismeno žalio arhijerejskom sinodu, juna i novembra 1994. godine, iznevši brojne primedbe. U to vreme, u Sinodu je nadležni za crkvene medije bio mitropolit Amfilohije. Pošto su pročitali Jovanove primedbe, članovi Sinoda su ga decembru 1994. uklonili iz uređivačkog odbora. On je za svoju smenu saznao u 'Pravoslavlju' br. 668 od 15. januara 1995.

U novembru 1996. godine mitropolit Jovan i vladika šumadijski Sava posetili su hrvatskog predsednika Franju Tuđmana, što je bio prvi susret tadašnjeg glavnog čoveka Hrvatske i neke delegacije Srpske pravoslavne crkve. Zahvaljujući Jovanovim naporima srpski patrijarh Pavle je u martu 1999. godine posetio Ljubljanu i Zagreb i susreo se sa najznačajnijim crkvenim i državnim funkcionerima Slovenije i Hrvatske. Potom je organizovao i uzvratnu posetu nadbiskupa zagrebačkog Josipa Bozanića Srpskoj patrijaršiji i patrijarhu Pavlu. U svojstvu predsjednika Episkopskog savjeta Srpske Pravoslavne Crkve u Republici Hrvatskoj Jovan je s tadašnjim predsjednikom vlade Ivicom Račanom (2000-2003) potpisao Ugovor o odnosima Srpske pravoslavne Crkve i Vlade Republike Hrvatske.

Od 24. travnja 2007. nakratko zamjenjuje bolesnoga patrijarha Pavla. Nakon njega tu je dužnost preuzeo mitropolit Amfilohije.

Arhijerej

Njegov predani rad na crkvenim upravnim i diplomatskim poslovima brzo ga uzdiže na crkvenoj hijerarhiji. Sveti arhijerejski sabor Srpske pravoslavne crkve ga je 21. maja 1977. izabrao za episkopa Srpske pravoslavne crkve. Posebnu pažnju poklanja Manastiru Lepavini i manastirskom bratstvu na čelu sa Arhimandritom Gavrilom kao episkop Lepavinski i vikarni episkop Patrijarha Germana a od 1982. godine kao Mitropolit zagrebački.

Od 1982. do 1992. godine prestavnik je Srpske Pravoslavne Crkve u Ženevi za međucrkvenu pomoć u CEC i WCC (u komisiji CICARUS) zamenjivao je oboljelog Patrijarha Germana, po odluci od 30. juna 1989. godine. Bio je član Svetog Arhijerejskog Sinoda u više mandata. Administrirao je slavonskom eparhijom posle smrti vladike Emilijana od 1982. do 1985. godine. Posle smrti Gornjokarlovačkog episkopa Simeona administrirao je eparhijom do izbora episkopa Nikanora za Episkopa Gornjokarlovačkog. U patrijaršijskom preduzeću „Dobročinstvo“ bio je na dužnosti direktora. U Pećkoj patrijaršiji 1990. godine predsedavao je Svetom Arhijerejskom Saboru.

Odlukom Svetog Arhijerejskog Sabora od 20. maja 1992. godine izabran je za predsednika Episkopskog saveta Srpske pravoslavne crkve u Republici Hrvatskoj, pa je u tom svojstvu potpisao Ugovor sa predsednikom Vlade Ivicom Račanom o odnosima Srpske Pravoslavne Crkve i Vlade Republike Hrvatske. Drugom odlukom Svetog Arhijerejskog Sabora od 23. maja 1995. godine umoljen je da privremeno u cilju pomoći izbeglim Arhijerejima sa ratnih područja preuzme duhovno staranje o vernom narodu i Srpskoj pravoslavnoj crkvi u Republici Hrvatskoj.

Odlukom Svetog Arhijerejskog Sabora iz 1994. godine proširena je jurisdikcija Eparhije zagrebačko-ljubljanske i na Srbe u Italiji pa je on krajem jula iste godine u hramu Svetog Spiridona Čudotvorca u Trstu preuzeo dužnost od episkopa srednjoevropskog Konstantina. Boravkom u Italiji preuzeo je duhovno staranje u parohijama pored Trsta i Rima i u novoosnovanim parohijama Vičenci i Milanu. U odnosima sa Rimokatoličkom crkvom bio je više puta delegat Patrijarha Pavla i imao prilike više puta da pozdravi papu Jovana Pavla II.

Osnovao je 2005. godine Srpsku pravoslavnu opštu gimnaziju u Zagrebu. Na treći dan Duhova 29. maja 2007. godine proslavio je trideset godina svoje Arhijerejske službe. Krajem 2011. godine Italija je potpala pod kanonsku jurisdikciju Eparhije austrijsko-švajcarske.

Zanimljivosti

1993. mitropolit Jovan suprotstavio se prevladavajućem stavu u Srpskoj pravoslavnoj Crkvi o načinu rješavanja pitanja Makedonske pravoslavne Crkve.

Mitropolit Jovan zastupa uverenje da je svaka vlast od Boga, te je u vrijeme vlasti Slobodana Miloševića u Srbiji 1996. odbio potpisati priopćenje Sabora Srpske pravoslavne Crkve kojim se osuđuje krađa na lokalnim izborima u Srbiji. O Miloševiću je 1998. izjavio: „Ja sam u Miloševiću vidio nešto novo i ohrabrujuće. Govorio sam da je on srpski narod izveo iz podruma. Izveo ga je iz podruma, ali i ostavio na ulici.“

Isto tako, u krugovima Srpske pravoslavne Crkve govori se kako je rekao da Crkvi ne treba vratiti imovinu jer ona ne bi znala njome raspolagati.

Za razliku od nekih drugih episkopa, mitropolit Jovan podržava ideju o posjetu rimskog pape Srbiji, ali i Kosovu. Tim je povodom izjavio: „Papa ima pravo posjetiti svoje vjernike i upoznati se sa stvarnim stanjem u pokrajini (Kosovo). Posjet poglavara Katoličke Crkve imao bi veliko značenje za svjetsku javnost i pridonio bi istini i pravednim rješenjima.“

Vidi još

• Političko djelovanje Srpske pravoslavne crkve

Eksterni linkovi

• Biografija na Internet stranici Mitropolije zagrebačko-ljubljanska
• Biografija na Internet stranici SPOG u Zagrebu Arhivirano 2011-02-13 na Wayback Machine-u
• Zamenik dvojice patrijaraha („Politika“, 6. maj 2007)

Prethodnik: Damaskin

Mitropolit zagrebačko-ljubljanski i cele Italije od 1982.

Nasljednik: -