Milan Grol

Milan Grol
Milan Grol
Biografija
Datum rođenja	12. septembar 1876.
Mesto rođenja	Beograd (Kneževina Srbija)
Datum smrti	3. decembar 1952.
Mesto smrti	Beograd (FNRJ)

Milan Grol (31. avgust 1876., Beograd - 3. decembar 1952., Beograd), srpski književnik i političar dugogodišnji dramaturg i upravnik Narodnog pozorišta u Beogradu.

Diplomirao je 1899. godine na Filološko-literarnom odseku Filozofskog fakulteta u Beogradu, a potom studira dve godine u Parizu književnost i pozorište.

U politiku ulazi 1901. kao član grupe građanske demokratske ljevice, koja uskoro osniva Samostalnu radikalnu stranku. Djeluju protiv autokratskog režima kralja Aleksandra Obrenovića, koji je srušen u državnom udaru 1903..

Radi kao dramaturg u Narodnom pozorištu od 1903. do 1906. godine, potom predaje francuski jezik u Prvoj gimnaziji, a 1909. godine biva postavljen za upravnika Narodnog pozorišta u Beogradu. U toku Prvog svetskog rata obavlja dužnost šefa srpskog Pres-biroa u Ženevi. Posle rata se vraća na mesto upravnika Narodnog pozorišta, gde ostaje sve do 1924.

Nakon osnivanja Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, godine 1919. prilazi Ljubomiru Davidoviću i sudjelujue u osnivanju Demokratske stranke. Od 1922. zalaže se za reviziju Vidovdanskog ustava, ublažavanje grubog centralizma i sporazum sa Hrvatima.

Godine 1924. je postavljen na mesto podsekretara u Ministarstvu inostranih dela, a zatim i na mesto ambasadora Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca u Turskoj.

Za poslanika u Narodnoj skupštini Kraljevine je izabran 1925. na listi Demokratske stranke. Tri godine kasnije postao je i ministar prosvete, a na toj dužnosti ostaje do januara 1929. godine. Po prestanku ministarskog mandata organizuje osnivanje Kolarčevog narodnog univerziteta, na čijem čelu je bio od osnivanja do početka Drugog svetskog rata. Nakon Državnog udara 27. ožujka 1941. ulazi, kao i predstavnici skoro svih drugih parlamentarnih stranaka, u vladu generala Dušana Simovića. Do rujna 1943. član emigrantskih vlada u Londonu.

Nakon Sporazuma Tito-Šubašić postaje, 7. ožujka 1945., potpredsjednik vlade Demokratske federativne Jugoslavije. Zbog potpune kontrole i terora koju provodi KPJ, podnosi ostavku 19. kolovoza 1945.. Demokratska stranka odbija sudjelovanje u Narodnom frontu pod komunističkom dominacijom. Zbog terora, odlučuje bojkotirati izbore za Ustavotvornu skupštinu.

Grol je izvrgnut žestokim napadima i osudama, kao "izdajnik", "fašist" isl. U tisku ga je žestoko napadao Milovan Đilas, pišući da »iza intelektualne glava Milana Grola viri Draža Mihailović«, pa čak i »Pavelićeve ustaše«. Nešto nakon izbora Grol i drugi stranački vođe bili su pohapšeni, imovina stranke zaplijenjena i njen rad konačno zabranjen. Nakon toga Grol odustaje od daljih pokušaja političkog djelovanja i povlači se iz javnog života.

Stvaralaštvo

Milan Grol je pored niza književnih eseja i političkih članaka prevodio s francuskog libreta za operu, a napisao je i knjige

• "Pozorišne kritike"
• "Iz predratne Srbije"
• "Iz pozorišta predratne Srbije"
• "Londonski dnevnik"
• "Iskušenja demokratije"
• "Kroz dve decenije Jugoslavije"