Makemake (patuljasta planeta)
Ukoliko ste tražili pojam iz mitologije, vidite članak Makemake (mitologija).
Makemake (simbol: .svg){kind=small}
,[1] punim imenom 136472 Makemake) je treća po veličini poznata patuljasta planeta u Sunčevom sistemu i jedna od dve najveće patuljaste planete u Kojperovom pojasu. Veličine je oko tri četvrtine Plutona. Prečnik ove planete je oko 750 km. Ova planeta nema ni jedan satelit.[2]
Otkrivena je 31. marta 2005. od strane tima koji je predvodio Majkl Braun, ali je tek 11. juna 2008. Međunarodna astronomska unija kandidovala ovu planetu za plutoidnu. Planeta je taj status, koji su pre nje dobili Pluton i Erida, dobila u julu 2008. godine.
Temperatura na planeti je ekstremno niska i iznosi oko 30 K (−243.2 °C). Površina planete je prekrivena metanom i etanom.[2]
Otkriće[uredi | uredi kod]
Makemake je otkrivena 31. marta 2005. godine, iz Palomar opservatorije pod predvodništvom Majkla Brauna. U javnosti je ovo otkriće bilo objavljeno 29. jula 2005. godine. Istraživački tim je planirao da ovo otkriće, kao i otkriće patuljaste planete Eride objavi kasnije, kada završe sa još nekim posmatranjima i proračunima. Međutim, u medijima je 27. jula objavljeno da je jedan drugi istraživački tim iz Španije, došao do značajnih rezultata na patuljastoj planeti Haumei.[3] Pošto je iz opservatorije Palomar istovremeno praćen isti objekat, te plašivši se da njima neće biti pripisana zasluga za prethodna otkrića, oni su požurili objavivši rezultate već dva dana kasnije, 29. jula 2005.[4]
Uprkos svojoj relativno velikoj osvetljenosti kao petine zračenja Plutona, Makemake je otkrivena znatno kasnije od manje osvetljenijih objekata u Kojperovom pojasu.
Većina istraživanja patuljastih planeta se sprovode relativno blizu ekliptike, nebeske ravni u kojoj se nalaze Sunce i osam najvećih planeta Sunčevog sistema. U ovom regionu postoji mnogo veća verovatnoća nalaženja drugih planeta.[5]
Pluton i Makemake su bile jedine dovoljno svetle planete da bi eventualno mogle biti otkrivene za vreme potrage trans-neptunskih objekata, čime se Klajd Tombo bavio 1930ih godina.
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ JPL/NASA (2015-04-22). „What is a Dwarf Planet?”. Jet Propulsion Laboratory. Pristupljeno 2022-01-19.
- ↑ 2,0 2,1 Makemake facts (Činjenice o Makemake), space-facts.com; pristupljeno: 21. januar 2015.
- ↑ Makemake: Discovery, Orbit, and Characteristics (Makemake: Otkriće, orbita i karakteristike), space.com; pristupljeno: 21. januar 2015.
- ↑ Makemake: Overview Arhivirano 2015-02-19 na Wayback Machine-u (Makemake: ukratko), solarsystem.nasa.gov; pristupljeno: 21. januar 2015.
- ↑ Makemake, starchild.gsfc.nasa.gov; pristupljeno: 21. januar 2015.
Spoljašnje veze[uredi | uredi kod]
| Sunčev sistem |
|
| Zvijezda: Sunce Planete: Merkur | Venera | Zemlja (Mjesec) | Mars | Jupiter | Saturn | Uran | Neptun |
| Pojas asteroida | Kajperov pojas | Ortov oblak |