James Baldwin
| James Baldwin | |
 James Baldwin, 1955. Fotografija: Carl Van Vechten | |
| Ime po rođenju | James Arthur Baldwin |
| Rođenje | 2. avgust, 1924. New York, New York, SAD
|
| Smrt | 30. novembar, 1987. Saint-Paul de Vence, Francuska
|
| Profesija | pisac, esejist |
| Značajni radovi: | Go Tell It on the Mountain |
| Nagrade | 1962. - Nagrada George Polk |
James Arthur Baldwin (2. avgust, 1924. - 30. novembar, 1987.) bio je afro-američki pisac, pesnik, esejista, dramaturg, najpoznatiji po svom romanu Go Tell It on the Mountain. Većina njegovih radova obrađuje teme rasizma i seksualnosti u američkom društvu sredinom 20. veka. Njegovi romani su poznati po ličnom pristupu istraživanja identiteta, kao i zbog načina na koji ispituje kompleksne socijalne i psihološke pritiske vezane za činjenicu da je neko crnac i gej u vreme pre nego što je mogla da se pretpostavi socijalna, kulturna i politička jednakost ovih grupa.
Biografija[uredi | uredi kod]
Baldwin je rođen 1924. godine kao prvo dete majke, koja će imati devetoro dece. Nije nikada upoznao svog biološkog oca, ali je svog očuha Davida Baldwina poznavao kao jedinu očinsku figuru. David je bio surov prema porodici i nije podržavao Jamesova interesovanja za književnost. Sa 14 godina James je postao propovednik u Pentakostalnoj crkvi u Harlemu. Po završetku srednje škole u Bronxu preselio se u Greenwich Village. Ranih 1940-ih svoja interesovanja je pomerio sa vere ne književnost. Najveću podršku dobijao je od svog idola Richarda Wrighta koga je smatrao „najvećim crnim piscem na svetu“. Njih dvojica su postali prijatelji i Wright mu je pomogao da dobije nagradu Eugene F. Saxon. Baldwin je svoju kolekciju eseja nazvao Notes of a Native Son , kao jasnu referencu na Wrightov roman Native Son. Međutim, u eseju iz 1949. godine, Everybody’s Protest Novel Baldwin je napisao da Wrightov Native Son, kao i Stoweov Uncle Tom’s Cabin nemaju uverljive likove i psihološku kompleksnost. Ovo je pokvarilo prijateljstvo dva pisca. Mađutim, kasnije u intervjuu za New York Times Baldwin je rekao da nije prestao da obožava Wrighta: „Poznavao sam Richarda i voleo sam ga. Nisam ga napadao; pokušavao sam da razjasnim nešto sebi.“[1]
Afro-američki slikar Beauford Delaney je, takođe, imao veliki uticaj na Baldwina. U The Price of the Ticket iz 1985. Baldwin piše da je Delaney bio za njega prvi živi dokaz da crnac može biti umetnik. Divio se njegovoj hrabrosti, integritetu, strasti: „Video sam ga potresenog mnogo puta i doživeo sam da ga vidim slomljenog, ali ga nikada nisam video da se klanja.“
Kao i mnogi drugi američki pisci i spisateljice tog doba, Baldwin se preselio u Francusku 1948. na duže vreme. Bio je u Parizu, gde su se takođe nalazili i Ernest Hemingway, Gertrude Stein, F. Scott Fitzgerald, Richard Wright i mnogi drugi. Kada se vratio u Ameriku aktivno se uključio u Pokret za ljudska prava. Učestvovao je 1963. godine u Maršu na Washington sa Martinom Lutherom Kingom.
Godine 1962. Baldwin je dobio nagradu George Polk za reportažu u New York Timesu.
Godine 1987. Baldwin umire od raka. Sahranjen je na Ferncliff Cemetery and Mausoleum u Greenburghu.
Poštanska marka sa njegovim likom štampana je 2005. godine.
Bibliografija[uredi | uredi kod]
- Go Tell it on the Mountain (roman; 1953)
- Stranger in the Village (1953)
- Notes of a Native Son (eseji i priče; 1955)
- The Amen Corner (predstava; 1954)
- Giovanni's Room (roman; 1956)
- Sonny's Blues (1957)
- Nobody Knows My Name: More Notes of a Native Son (eseji i priče; 1961)
- Another Country (roman; 1962)
- The Fire Next Time (eseji; 1963)
- Blues for Mister Charlie (predstava; 1964)
- Going to Meet the Man (eseji i priče; 1965)
- Tell Me How Long the Train's Been Gone (roman; 1968)
- No Name in the Streets (roman; 1972)
- If Beale Street Could Talk (roman; 1974)
- The Devil Finds Work (eseji; 1976)
- Just Above My Head (roman; 1979)
- Jimmy's blues (pesme; 1985)
- The Price of the Ticket (eseji; 1985)
- The Evidence of Things Not Seen (eseji; 1985)
Objavljeno u saradnji sa drugim autorom, odnosno autorkom:
- Nothing personal (sa Richard Avedon (fotografije)) (1964)
- A Rap on Race (sa Margaret Mead) (1971)
- A Dialogue (sa Nikki Giovanni) (1973)
- Little man, little man (sa Yoran Cazac; za decu; 1976) (1989)
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ Julius Lester (27.5.1984.). „JAMES BALDWIN -- REFLECTIONS OF A MAVERICK”. New York Times. Pristupljeno 10.3.2007. Za pristup stranici potrebno je registrovati se. Registracija je bespatna.
Vanjske veze[uredi | uredi kod]
- James Baldwin: The Price of the Ticket
- "An Open Letter to My Sister, Angela Y. Davis" by James Baldwin
- Baldwin's American Masters page Arhivirano 2007-03-07 na Wayback Machine-u
- Baldwin's C-Span page on American Writers Arhivirano 2015-02-16 na Wayback Machine-u
- Baldwin in the Literary Encyclopedia
- Several brief biographical sketches Arhivirano 2008-04-20 na Wayback Machine-u
- Audio files of speeches and interviews at UC Berkeley
- Guardian Books "Author Page", sa profilom i daljim likovima
