Izola

Izola
Panorama grada na poluotoku Panorama grada na poluotoku
Koordinate: 45°32′N 13°40′E
Država	Slovenija
Pokrajina	Primorska
Statistička regija	Obalno-kraška
Površina
- Ukupna	7.5 km²
Visina	15
Stanovništvo (2013.)
- Urbano područje	11 347
- Urbana gustoća	1 512.9 stan./km²
Vremenska zona	UTC+1 (UTC+2)
Poštanski broj	6310
Službene stranice www.izola
Karta
Izola

Izola (talijanski: Isola) je grad od 11 347 stanovnika, administrativni centar istoimene općine na jugozapadu Slovenije.

Geografske karakteristike

Historijski centar Izole leži na poluotoku u Tršćanskom zaljevu između Kopra i Pirana. On je sve do početka 19. vijeka bio otok (isola - to je korijen današnjeg imena grada Izola) tad je izgrađen nasip kojim je otok povezan s kopnom.

Historija

Pretpostavlja se da je prvo ranosrednjovjekovno naselje na otoku nastalo u 6. vijeku. Car Svetog Rimskog Carstva Oton I poklonio je 972 to naselje kao feud Venecijancu Vitalu Candianu, a njegov sin je to prepustio Akvilejskom patrijarhu Rodaldu, pa je Akvileja vladala Izolom skoro do kraja 13. vijeka. Nakon nje tim krajem ovladala je Mletačka Republika, pa je Izola od 16. vijeka u sjeni susjednog Kopra koji joj postavlja podeste.

Bazilika sv. Maura

Nakon propasti Mletačke Republike Izola je kao i čitav taj kraj zajedno sa Istrom i Dalmacijom pripao 1797. Austriji. Nakon kratkotrajne vlasti Prvog Francuskog Carstva (1805. - 1813.) Izola je ponovno u austrijskim rukama, sve do propasti Austro-Ugarske. Nakon Prvog svjetskog rata Izolu je od novembra 1918. držala pod okupacijom vojska Kraljevine Italije, a tek od 12. novembra 1920. je službeno priključena Italiji. Velike promjene dogodile su se nakon Drugog svjetskog rata, točnije između 1954. - 1956. kad se većina dotadašnjeg stanovništa iselilo u Italiju a na njihovo mjesto doselili Slovenci iz unutrašnjosti.

Sve do sredine 19. vijeka stanovnici su bili pretežito ribari i ratari, a solarstvom su se bavili jedino za lokalne potrebe. Tad su osnovane prve tvornice ribljih konzervi (Ampelea, Arrigoni) pa se počel mijenjati socijalna struktura naselja, koje je i ubrzano raslo. Sve tamo do 1954. Izola je bila većinski talijanski grad sa jasno izraženim romanskim identitetom, tad je otpočeo masovni egzodus Talijana, pa je grad potpuno izmjenio nacionalni sastav.

Znamenitosti

Najveći i najvredniji spomenik Izole je bazilika sv. Maura, čiji je nukleus nastao u 11. vijeku, ali je restaurirana i proširivana 1547., 1888., 1891) sa sa samostojećim zvonikom. Ona ima i osobito vrijedne oltarne slike; Girolamo da Santacroce, Palma Mlađi, Giorgio Ventura.

Pored tog vrijedna je i interesantna palača Podestata (restaurirana 1642. i 1922) koja je povezana sa osmerokutnom starom župnom crkvom sv. Marije Alietske (temeljno restaurirana krajem 18. vijeka).

Privreda

Izola je i danas poznata po tvornici ribljih konzervi Delamaris i po pogonu tvornice začina Droga iz Portoroža, kao i po nekada velikoj i snažnoj tvornici igračaka Mehanotehnika.

Galerija slika

• 
• 
• 
• 

Vanjske veze

Izola na Wikimedijinoj ostavi

• Službene stranice Općine Izola (sl)