Hidžra ili hedžra (arap. higret - seoba) predstavlja prelazak Muhameda iz Meke u Jasrib, oazu udaljenu oko 350 km severno od Meke, koja se od tada naziva Medina (arap. Medinat al-Nabi - prorokov grad) 622. godine, koja je u islamskom svetu prihvaćena kao početak nove (muslimanske) ere, od kada muslimani počinju da računaju vreme.
Godinama je stanovništvo Jasriba, koje su činila dva paganska i više jevrejskih plemena, bilo razdirano nepomirljivim međusobnim razmiricama. Od 620. godine više stanovnika je prihvatilo Muhamedovu poruku, dok ga najzad velika grupa ljudi iz tog grada nije pozvala da dođe u Jasrib i presuđuje u njihovim razmiricama i da de fakto upravlja gradom. Muhamed je povremeno slao svoje ugrožene pristalice iz Meke u sigurnost tog grada i konačno je i sam pošao za njima, te se 622. nastanio u Jasribu. Prorokovo preseljenje u Medinu početak je novog poglavlja u njegovom i životima njegovih sljedbenika. Oni nisu više bili mala, ugnjetavana religijska grupacija, kao u Meki. Sada su predstavljali samostalnu vjersko-političku zajednicu vjernika koja je imala vlast u oazi Medina. Zato se Muhamedovo preseljenje u Medinu smatra početkom dugog postojanja islama kao političke sile, što je simbolički izraženo izborom te godine za prvu godinu islamskog doba.
Muhamedov boravak u Medini[uredi | uredi kod]
Muhamed je proveo u Medini oko deset godina. Za to vrijeme učvrstio je svoju vlast nad raznorodnim stanovništvom tog grada i proširio njegovu moć i uticaj u Arabiji. Neposredno po Muhamedovom dolasku, u Medini su tinjala brojna suparništva - između dva najveća arapska plemena u gradu muhadžiruna ("iseljenici", vjernici koji su došli u Medinu iz Meke ili iz nekih drugih mijesta) i asnara ("pomagači", prvi Muhamedovi sljedbenici u Medini koji su pozvali njega i njegove sljedbenike da kod njih nađu utočište), kao i jednog broja medinskih Jevreja i novih vjernika. Dok su neki od medinskih Jevreja izgleda pružali podršku Muhamedu, prema onima koji su osporavali Muhamedu pravo da se naziva prorokom i često sarađivali (ili su to činile njihove vođe) s njegovim političkim protivnicima u nizu sukoba, postupalo se oštro - proganjani su uz gubitak prava na zemlju koju su posjedovali, porobljavani i osuđivani na smrt, u zavisnosti od slučaja. Van Medine, najodlučniji u suprotstavljanju Muhamedovim nastojanjima da širi svoj uticaj i poruku bili su njegovi nekadašnji sugrađani, pleme Kureiš iz Meke.
Meka i Medina upustile su se u žestoku borbu za pridobijanje drugih gradova i nomadskih grupacija, u kojoj je u početku izgledalo da Meka, zahvaljujući svojim razvijenim trgovačkim i plemenskim vezama, ostvaruje prednost.U zamjenu za neke kratkoročne ustupke, Muhamed i njegovi sljedbenici dobili su pravo da naredne godine idu na hodočašće u svetilište Kaba u Meki. Tim primirjem Muhamed je dobio i odriješene ruke da pokori jednog od ključnih saveznika Meke, oazu Hejbar sjeverno od Medine, čije je brojno jevrejsko stanovništvo (jedan njegov dio su činile izbjeglice iz Medine) bilo neprijateljski raspoloženo prema Muhamedu. Obavivši to, Muhamedu je bilo relativno lako da krene i na samu Meku koja se 630. predala gotovo bez otpora. Svjestan koliko je pleme Kureiš moglo da bude opasno kao protivnik, i u želji da zadobije podršku njegovih pripadnika, Muhamed se trudio da ne povrijedi njihov ponos. Pridobio ih je za svoj pokret tako što je mnoge njihove vođe postavio na važne položaje u sistemu komande i vlasti.
Za sve vrijeme svoje angažovanosti u borbi protiv Meke, Muhamed je istrajno radio na tome da što više nomadskih grupacija i gradova stavi pod uticaj Medine, bilo kao povremene saveznike ili kao punopravne članove zajednice vjernika. U tome je koristio privlačnost svoje religijske poruke, obećanja materijalne koristi, a ponekad i direktnu silu kako bi neposlušne grupacije podveo pod uticaj Medine. Osvajanje Meke otvorilo mu je put za pobjedničke pohode, uz pomoć plemena Kureiš, na drugi veliki grad u zapadnoj Arabiji, Taif, i na preostala moćna nomadska plemena u toj oblasti. Muhamedov položaj najsnažnijeg političkog vođe u zapadnoj Arabiji već su svi bili uočili, i savezi plemena, koji su do tada nastojali da se drže na odstojanju od Medine, sada su u nju slali delegacije nudeći svoju pokornost. Do Muhamedove smrti 632. njegova zajednica se proširila - više religijskim ubjeđivanjem i političkim savezima nego silom - i obuhvatala je cijelu zapadnu Arabiju, a Muhamed je bio uspostavio dobre veze i sa nekim grupacijama u Hedžazu na sjeveru, u Nefudu, istočnoj Arabiji, Omanu i Jemenu.
