Glavni štab Narodnooslobodilačke vojske i partizanskih odreda Slovenije

Glavni štab Narodnooslobodilačke vojske i partizanskih odreda Slovenije (Glavni štab NOV i POS, GŠ NOV i POS) bio je štab, koji je nadzirao i upravljao operacijama partizanskih odreda, koji su delovali na području Slovenije za vreme Drugog svetskog rata. Bio je podređen Vrhovnom štabu Narodnooslobodilačke vojske i partizanskih odreda Jugoslavije.

Istorijat

Glavni štab osnovan je 22. juna 1941. godine u Ljubljani, pod imenom Vrhovno zapovedništvo slovenačkih partizanskih četa. Osnovni deo zapovedništva bila je Vojna komisija pri Centralnom komitetu Komunističke partije Slovenije. Septembra 1941. godine, Vrhovno zapovedništvo preimenovano je u Glavno zapovedništvo slovenačkih partizanskih četa. Od kraja 1942. godine, uspostavljeno je Glavno zapovedništvo slovenačke narodnooslobodilačke vojske i partizanskih odreda Slovenije. U maju 1943. godine, Glavno zapovedništvo SNOV i POS najzad je preimenovano u Glavni štab NOV i PO Slovenije. To je ime Štab nosio sve do marta 1945. godine, kada je preimenovan u Glavni štab Jugoslovenske armije za Sloveniju. Glavni štab ukinut je 18. maja 1945. godine.

Do sredine 1943. godine, Glavni štab bio je podređen Izvršnom odboru Oslobodilačkog fronta Slovenije, a zapovednike Štaba imenovao je Vrhovni štab NOV i PO Jugoslavije. Sedište Štaba isprva se nalazilo u Ljubljani, da bi se maja 1942. godine preselilo u Kočevski Rog. Štab je tamo delovao sve do novembra 1942. godine, kada je premešten u Polhograjske dolomite. Štab je tamo delovao od novembra 1942. do aprila 1943. godine, kada je njegovo sedište opet premešteno na Kočevski Rog.

Nakon kapitulacije Italije, septembra 1943., i početka nemačke operacije Volkenbruh, Štab je ponovo bio prisiljen na premeštanje svog delovanja. Neka od sedišta Štaba bila su u gradu Soteski, Pribišju, Kotu pri Semiču, Črmošnjicama, Dragatušu, Lokvama kod Črnomlja i u Trstu.

Glavni štab Slovenije izdavao je glasilo „Slovenački partizan“.

Funkcije

Komandanti

• Franc Leskošek Luka (22. jun 1941. – 1. oktobar 1942.)
• Ivan Maček Matija (1. oktobar 1942. – 13. jul 1943.)
• Franc Rozman Stane (13. jul 1943. – 7. novembar 1944.)
• Dušan Kveder Tomaž (novembar 1944. – 1. maj 1945.)

Politički komesari

• Boris Kidrič (22. jun 1941. – polovina jula 1941.)
• Miha Marinko (jul 1941. – avgust 1941.)
• Boris Kidrič (avgust 1941. – oktobar 1941.)
• Miha Marinko (oktobar 1941. – 10. decembar 1941.)
• Boris Kidrič (decembar 1941. – mart 1942.)
• Ivan Maček (mart 1942. – 1. oktobar 1942.)
• Boris Kidrič (1. oktobar 1942. - 23. maj 1943.)
• Boris Krajger (23. maj 1943. - 16. oktobar 1944.)
• Boris Kidrič (18. oktobar 1944. - 26. mart 1945.)
• Viktor Avbelj (26. mart 1945. - 7. maj 1945.)

Literatura

Portal NOB Segment isključivo posvećen Narodnooslobodilačkoj borbi.

• Enciklopedija Jugoslavije (knjiga sedma). „Jugoslavenski leksikografski zavod“, Zagreb 1968. godina.