Doksorubicin
| |||
| (IUPAC) ime | |||
|---|---|---|---|
| (7S,9S)-7-[(2R,4S,5S,6S)-4-amino-5-hidroksi-6-metiloksan-2-il]oksi-6,9,11-trihidroksi-9-(2-hidroksiacetil)-4-metoksi-8,10-dihidro-7H-tetracen-5,12-dion | |||
| Klinički podaci | |||
| Robne marke | Doksil | ||
| AHFS/Drugs.com | Monografija | ||
| MedlinePlus | a682221 | ||
| Identifikatori | |||
| CAS broj | 23214-92-8 | ||
| ATC kod | L01DB01 | ||
| PubChem[1][2] | 31703 | ||
| DrugBank | DB00997 | ||
| ChemSpider[3] | 29400 | ||
| UNII | 80168379AG 
| ||
| KEGG[4] | D03899
| ||
| ChEBI | CHEBI:28748
| ||
| ChEMBL[5] | CHEMBL179
| ||
| Hemijski podaci | |||
| Formula | C27H29NO11 | ||
| Mol. masa | 543,52 g/mol | ||
| SMILES | eMolekuli & PubHem | ||
| |||
| Farmakokinetički podaci | |||
| Bioraspoloživost | 5% (Oralno) | ||
| Metabolizam | CYP3A4 | ||
| Poluvreme eliminacije | 12–18,5 časova nakon oslobađanja iz lipozoma[6] | ||
| Izlučivanje | Bilijarno i fekaln o | ||
| Farmakoinformacioni podaci | |||
| Trudnoća | D(AU) D(US) | ||
| Pravni status | POM (UK) ℞-only (SAD) | ||
| Način primene | Intravenozno | ||
Doksorubicin (adriamicin, hidroksidaunorubicin) je lek koji se koristi hemoterapiji. On je antraciklinski antibiotik, blisko srodan asa prirodnim proizvodom daunomicinom, i poput svih antraciklina, on deluje putem interkalacije DNK.
Doksorubicin se često koristi za tretiranje širokog opsega kancera, koji obuhvata hematološke malignosti, nih tipova karcinoma, i sarkome mekog tkiva.
Doksorubicinovo najozbiljnije nepoželjno dejstvo je potencijalno smrtonosno oštećenje srca.
Ovaj lek se dozira intravenozno, u obliku hidrohloridne soli. Neka od njegovih prodajnih imena su Adriamycin PFS, Adriamycin RDF, i Rubex.[7] Doksorubicin je fotosenzitivan, te su kontajneri često oblošeni aluminijumskom folijom i/ili voštanim papirom.
Doksorubicin je dostupan u lipozomskoj formulaciji kao Doxil, Caelyx i Myocet.
Ovaj molekul je originalno izolovan tokom 1950-tih iz bakterija u uzorku zemljišta iz Italije.
Mehanizam dejstva[uredi | uredi kod]
Doksorubicin formira interakcije sa DNK putem interkalacije čime se inhibira makromolekulska biosinteza.[9][10] On inhibira rad enzima topoizomeraza II, koji opušta supernamotaje tokom transkripcije DNK. Doksorubicin stabilizuje kompleks topoizomerase II nakon prekidanja DNK lanca radi replikacije, čime se sprečava otpuštanje dvostrukog heliksa i time se zaustavlja proces replikacije.
Planarna aromatična hromoforna porcija molekula se interkalira između dva bazna para DNK molekula, dok se šestočlani šećer smešta u mali žleb i formira interakcije sa bočnim baznim parovima u neposrednom susedstvu mesta interlalacije. Ovaj mod vezivanja je uočen u nekoliko kristalnih struktura.[8][11]
Reference[uredi | uredi kod]
- ↑ Li Q, Cheng T, Wang Y, Bryant SH (2010). „PubChem as a public resource for drug discovery.”. Drug Discov Today 15 (23-24): 1052-7. DOI:10.1016/j.drudis.2010.10.003. PMID 20970519.
- ↑ Evan E. Bolton, Yanli Wang, Paul A. Thiessen, Stephen H. Bryant (2008). „Chapter 12 PubChem: Integrated Platform of Small Molecules and Biological Activities”. Annual Reports in Computational Chemistry 4: 217-241. DOI:10.1016/S1574-1400(08)00012-1.
- ↑ Hettne KM, Williams AJ, van Mulligen EM, Kleinjans J, Tkachenko V, Kors JA. (2010). „Automatic vs. manual curation of a multi-source chemical dictionary: the impact on text mining”. J Cheminform 2 (1): 3. DOI:10.1186/1758-2946-2-3. PMID 20331846.
- ↑ Joanne Wixon, Douglas Kell (2000). „Website Review: The Kyoto Encyclopedia of Genes and Genomes — KEGG”. Yeast 17 (1): 48–55. DOI:10.1002/(SICI)1097-0061(200004)17:1<48::AID-YEA2>3.0.CO;2-H.
- ↑ Gaulton A, Bellis LJ, Bento AP, Chambers J, Davies M, Hersey A, Light Y, McGlinchey S, Michalovich D, Al-Lazikani B, Overington JP. (2012). „ChEMBL: a large-scale bioactivity database for drug discovery”. Nucleic Acids Res 40 (Database issue): D1100-7. DOI:10.1093/nar/gkr777. PMID 21948594.
- ↑ Laginha, K.M. "Determination of Doxorubicin Levels in Whole Tumor and Tumor Nuclei in Murine Breast Cancer Tumors." Clinical Cancer Research. October 1, 2005. Vol. 11 (19). Retrieved on April 19, 2007.
- ↑ Doxorubicin (Systemic). Mayo Clinic. Last updated on: June 15, 1999. Retrieved on April 19, 2007.
- ↑ 8,0 8,1 Frederick CA, Williams LD, Ughetto G, et al. (March 1990). „Structural comparison of anticancer drug-DNA complexes: adriamycin and daunomycin”. Biochemistry 29 (10): 2538–49. DOI:10.1021/bi00462a016. PMID 2334681. Crystal structure is available for download as a PDB file.
- ↑ Fornari FA, Randolph JK, Yalowich JC, Ritke MK, Gewirtz DA (April 1994). „Interference by doxorubicin with DNA unwinding in MCF-7 breast tumor cells”. Molecular Pharmacology 45 (4): 649–56. PMID 8183243.
- ↑ Momparler RL, Karon M, Siegel SE, Avila F (August 1976). „Effect of adriamycin on DNA, RNA, and protein synthesis in cell-free systems and intact cells”. Cancer Res 36 (8): 2891–5. PMID 1277199.
- ↑ Pigram WJ, Fuller W, Hamilton LD (January 1972). „Stereochemistry of intercalation: interaction of daunomycin with DNA”. Nature New Biol 235 (53): 17–9. PMID 4502404.
Vidi još[uredi | uredi kod]
Spoljašnje veze[uredi | uredi kod]
- Pregled Arhivirano 2015-03-14 na Wayback Machine-u
- Adriamicin Arhivirano 2009-02-03 na Wayback Machine-u