Aromuni
Aromuni (Arumuni, Armani, Kurcovlasi, Vlasi, Cincari) su romanski narod, koji živi na Balkanskom poluostrvu. Žive pretežno u severnoj Grčkoj, Albaniji, Severnoj Makedoniji i Bugarskoj, a veliki broj ih se odselio sa pomenutih područja u Rumuniju. Nemaju svoju državu. U Severnoj Makedoniji su koncentrisani oko Bitolja, Kruševa i Ohrida. U prošlosti, centralno mesto im je bio grad Moskopolje u jugoistočnoj Albaniji.
Aromuni govore aromunskim jezikom, koji pripada romanskoj grupi indoevropske porodice jezika. Religiozno opredeljeni Aromuni su uglavnom pravoslavne veroispovesti. Nekada su bili poznati po bavljenju trgovinom, ekstenzivnim stočarstvom (feta sir), ugostiteljstvom, itd. Aromuna ukupno ima oko 151.000, od toga u Grčkoj 65.000, Rumuniji 50.000, Albaniji 22.000, Severnoj Makedoniji 10.000, Bugarskoj 4.000. Manji broj Aromuna živi i u Srbiji, gde su od strane Republičkog zavoda za statistiku službeno priznati pod imenom Cincari, dok su u Severnoj Makedoniji priznati pod imenom Vlasi.
Poznati Aromuni (Cincari)[uredi | uredi kod]
- Nikola Pašić
- Branislav Nušić
- Taško Načić
- Petre Prličko
- Pitu Guli
- Nikola Kojo
- Konda Bimbaša
- Toma Fila
- Nikola i Evgenija Kiki
- Naum Krnar
- Milton Manaki
- Nikola Martinoski
- Maja Odžaklijevska
- Oliver Njego
- Toše Proeski
- Dragutin Dimitrijević Apis
Bibliografija[uredi | uredi kod]
- Cvijić, Jovan, “Aromuni ili Cincari u zapadnoj Makedoniji”. Pregled, Sarajevo 1911.
- Kahl, Thede, “Čuvanje jezika, gubljenje identiteta. Meglenski Vlasi”. Srpska Akademija Nauka i Umetnosti, Balkanološki Institut: Skrivene manjine na Balkanu, Beograd, str. 135-145.
- Поповић, Д., “О Цинцарима”. Београд 1937.
- Weigand, Gustav, “Die Aromunen. Ethnographisch-philologisch-historische Untersuchungen über das Volk der sogenannten Makedo-Romanen oder Zinzaren”, Lajpcig 1898.
- Nikola Trifon, Cincari, narod koji nestaje Arhivirano 2011-02-10 na Wayback Machine-u, Beograd: Lunjina, 2010, 559 str
Vanjske veze[uredi | uredi kod]
- Macedon Armans Council
- Consiliul A Tinirlor Armanj, webpage about Youth Aromanians and their projects
- Bana Armãneascã, an Aromanian newspaper
- Trã Armãnami.org - Association des Francais Aroumains
- The Folklore Association of Vlahs (Armani) in Veria
- vlachophiles.net: Aromanian - The Vanishing Tribes
- The little Vlach Corner Arhivirano 2007-02-18 na Wayback Machine-u
- Wolf Warriors: the Dacians and the Vlachs
- The Vlach Connection and further reflection on Roman history
- Studies on the Vlachs by Asterios Koukoudis
- farsarotul.org: The Society Farsarotul
- The Little Vlach Corner Arhivirano 2007-02-18 na Wayback Machine-u
- Aromanian settlements on the beginning of the XX. century Arhivirano 2007-04-03 na Wayback Machine-u (map)
- Tis ta munte - Aromanian-farserot song from Dobruja
- Listen to radio in Aromanian at the Romanian government supported Radio Romania Interantional - the Aromanian section
