Cardiffski zamak
| Cardiff Castle | |
|---|---|
| Castle Quarter, Cardiff, Wales | |
 Normanski shell keep
| |
  Cardiff Castle u Cardiffu | |
| Koordinate | Mrežna referenca ST179766 51°28′57″N 3°10′52″W / 51.4824°N 3.1811°W |
| Sagrađen/a | kraj 11. vijeka; sadašnji izgled posljedica renovacija u viktorijanskoj eri |
| Korištenje | Tourist attraction |
| Trenutni vlasnik |
Cardiff Council |
| Otvoreno za javnost |
Yes |
| Događaji | Normanska invazija Walesa Despenserski rat Ustanak Owain Glyndŵra Engleski građanski rat |
'Cardiffski zamak (engleski: Cardiff Castle; velški: Castell Caerdydd) je srednjovjekovni zamak i viktorijanska neogotička veleposjednička kuća smještena u četvrti Castle Quarter velškog grada Cardiffa. Originalna građevina je bila zamak na umjetnom brdu, sagrađen od strane normanskih osvajača u 11. vijeka na temeljima rimske tvrđave iz 3. vijeka. Pretpostavlja se da su je dali sgarditi ili William Osvajač ili Robert Fitzhamon, a predstavljala je jezgru srednjovjekovnog Cardiffa kao i sjedište markiza Glamorgana. U 12. vijeku se počeo dograđivati kamenjem, najvejrojatnije od strane Roberta od Gloucestera, pri čemu je podignut donžon (shell keep) i značajni obrambeni zidove. Nove je radove predeuzeo Richard de Clare u drugoj polovici 13. vijeka. Cardiffski zamak je imao važnu ulogu u sukobima između Anglo-Normana i Velšana, te bio napadan nekoliko puta. Godine 1404. je osvojen na juriš za vrijeme ustanka Owain Glyndŵra.
Nakon što su vijekovima njime gospodarili porodice de Clare i Despenser, godine 1423. je zamak preuzeo Richard de Beauchamp. On je izveo niz radova na njemu, proširivši ga na zapadu, gdje je postavio visoki, osmerokutni toranj. Nakon Ratova ruža zamak je prestao biti dio granične marke i njegov vojni značaj je počeo opadati. Godine 1550. ga je preuzela porodica Herbert, koja ga je preuredila, pogotovo u vanjskom dijelu, gdje su se nalazile Dvorana Grofovije Cardiff i druge zgrade. Za vrijeme Engleskog građanskog rata, Cardiffski zamak su prvo zauzele parlamentarne snage, ali su ga 1645. preuzeli rojalisti Kada su 1648. ponovno izbila neprijateljstva, rojalističke snage su napale Cardiff u nastojanju da ga osvoje, što je dovelo do bitke kod St Fagansa izvan gtada. Cardiffski zamak je nakon rata izbjegao uništenje od strane Parlamenta i umjesto toga je u njemu postavljen garnizon za obranu od eventualne škotske invazije.
Sredinom 18. vijeka Cardiffski zamak je pripao markizima Butea. John Stuart, prvi od njih, unajmio je Capability Browna i Henryja Hollanda da ga renoviraju, pretvorivši ga u džordžijansku gospodsku kuću; kako bi stvorio što ljepše pejzaže, dao je uništiti mnoge srednjovjekovne građevine i zidove. U prvoj polovici 19. vijeka se porodica izuzetno obogatila zahvaljujući ugljenarskoj industriji u Glamorganu. Treći markiuz John Crichton-Stuart, je to bogatstvo iskoristio za intenzivni program renovacije pod Williamom Burgessom. On je remodelirao zamak u neogotičkom stilu, ne štedeći novac u nastojanju da privuče pažnju. Rezultat historičarka Megan Aldrich smatra "najveličanstvenijim u historiji neogotičke arhiotekture".[1] Nakon što su otkriveni drevni rimski ostaci, i zidovi i kapija su izgrađeni u rimskom stilu. Oko zamka su izgrađeni veliki parkovi.
Početkom 20. vijeka je četvrti markiz John naslijedio zamak i radove koji us se nastavili sve do 1920-ih. Buteove zemlje i poduzeća oko Cardiffa su dotada bila nacionalizirana ili prodana, pa je do drugog svjetskog rata ostao samo zamak. Tada je u zamku izgrađeno zračno sklonište koje je moglo primati 1800 ljudi. Nakon markizove smrti zamak je preuzeo grad Cardiff. Danas služi kao turistička atrakcija, a u njemu se naleaze muzej, te povremeno služi kao mjesto održavanja muzičkih koncerata i festivala.
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ Aldrich 1994: str. 93, 211
