Bruno Lüdke
Bruno Lüdke (Köpenick, 3. april 1908 - Beč, 26. april 1944) bio je njemački kočijaš, poznat kao navodni počinitelj ubistava 51 osoba, što ga čini najgorim serijskim ubicom u modernoj historiji Njemačke.
Rodio se kao četvrti sin Otta Lüdkea, vlasnika lokalne praonice. U djetinjstvu je zbog retardiranosti išao u specijalnu školu, i odrastao je u siromaštvu. Ušao je u dosijee lokalne policije zbog sitnih krađa, ali nikada nije procesuiran upravo zbog retardiranosti. 29. maja 1940. godine je, u skladu sa tadašnjim nacističkim zakonima Trećeg rajha prisilno steriliziran.
29. januara 1943. je u obližnjoj šumi pronađena leš 51-godišnje stanodavke Friede Rosner, koja je bila zadavljena i seksualno zlostavljana. Policijski komesar Heinrich Franz, koji je vodio istragu, je u martu iste godine uhapsio Lüdkea, na veliko iznenađenje njegovih sugrađana koji su Lüdkea držali "bezazlenim" i nesposobnim za bilo kakvo nasilje. Lüdke je potom priznao ne samo ubistvo Friede Rosner, nego i ubistvo 84 osobe širom Njemačke, od kojih je najranije počinjeno 1924. godine. Ta su priznanja, međutim, izazvala veliku skepsu kod Franzovih kolega koji su držali da je istražitelji Lüdkeu, koristeći njegova mentalna ograničenja, jednostavno "spakovao" sva dotada neriješena ubistva u Njemačku. Centralni ured u Berlinu je nešto kasnije, na temelju otisaka prstiju i drugih dokaza koji se nikako nisu mogli poklopiti sa Lüdkeovim priznanjem, broj ubistava smanjio na 51. Međutim, čak i tada su dokazi protiv Lüdkea bili tako slabi da je odlučeno da mu se ne sudi. Umjesto toga je, na poziv vođe SS-a Heinricha Himmlera koji se zainteresirao za cijeli slučaj, kao "rođeni kriminalac" poslan u Centralni institut forenzičke medicine u Beču gdje su se nad njim vršili fiziološki i drugi eksperimenti. Vjeruje se da je tokom jednog od njih umro.
Slučaj Lüdke je nakon rata postao predmet debate među historičarima i autorima kriminalističko-dokumentarnog žanra, koja je pak dobila i hladnoratovsku dimenziju. Godine 1950. je u Zapadnoj Njemačkoj Bernd Wehner, nekadašnji policijski funkcionar, u svojim memoarima ustvrdio da je Lüdke uistinu kriv za većinu ubistava koje je priznao. Godine 1956. je zapadnonjemački novinar Stefan Amberg u časopisu Münchner Illustrierte objavio feljton Nachts, wenn der Teufel kam (Noći kada je došao vrag) u kome je Lüdke, uz mnogo naknadno izmišljenih detalja, prikazan kao krvoločni monstrum čije je zločine iz političkih i propagandnih razloga prikrivao nacistički režim. Sljedeće godine je poznati sineast Robert Siodmak po njegovim motivima snimio istoimeni film gdje je Lüdkeov lik tumačio Mario Adorf (koji će upravo zahvaljujući toj ulozi postati zvijezda). U trenutku premijere su Lüdkeove sestre živjele u Istočnom Berlinu te su pokušali od suda u Hamburgu ishoditi privremenu mjeru protiv filma i spriječiti distribuciju; njihov je zahtjev 1958. godine odbijen. Godine 1965. je istočnonjemački publicist Günter Prodöhl u svojoj knjizi neriješenih slučajeva iznio svoj zaključak kako je Lüdke bio nedužan.
Na pedesetu obljetnicu događaja se cijelog slučaja dohvatio Jan Blauuw, bivši šef nizozemske policije, čija su istraživanja također dovela do zaključka o Lüdkeovoj nedužnosti.
Vanjske veze[uredi | uredi kod]
- Literatur von und über Bruno Lüdke u katalogu Deutschen Nationalbibliothek (de)