Brežice

Brežice
Prvoboračka - glavna ulica Brežica Prvoboračka - glavna ulica Brežica
Koordinate: 45°54′N 15°35′E
Država	Slovenija
Pokrajina	Štajerska
Vlast
- Gradonačelnik	Ivan Molan
Površina
- Ukupna	9 km²
Visina	162
Stanovništvo (2013.)
- Grad	6 600
Vremenska zona	UTC+1 (UTC+2)
Poštanski broj	8250
Pozivni broj	+380 332
Službene stranice www.brezice
Karta
Brežice

Brežice (njemački:Rann) je grad i administrativni centar istoimene općine u istočnoj Sloveniji od 6 600 stanovnika.

Svojevremeno su bile poznate po velikom aerodromu Jugoslavenskog ratnog zrakoplovstva - Cerklje, koji leži udaljen 5 km od grada.

Geografske karakteristike

Brežice leže na jugu slovenske pokrajine Štajerska, nešto sjevernije od ušća rijeke Krke u Savu.

Centar Brežica je udaljen samo 7 km zapadno od hrvatske granice (35 km od centra Zagreba), pa su mnogi Zagrepčani dolazili kupovati u Brežice, ali i brojni Brežičani odlazili u Zagreb (ovisno tko je u kojem trenutku bio povoljniji i bolje opskrbljen).

Sama Općina Brežice ima površinu od 268 km², na kojoj živi 24 473 stanovnika u preko desetak naselja od kojih su pored Brežica veća; Bizeljsko, Pišece, Čatež i Mokrice.

Historija

Mjesto se prvi put spominje 1241. pod njemačkim imenom Rein (Brdo), ono je negdje početkom 14. vijeka dobilo privilegiju sajmovanja, pa se 1345. navodi kao feud salzburgških biskupa. Grad se razvijao oko zamka, koji je podignut još u 12. vijeku na tom strateškom mjestu da kontrolira promet dolinom Save.

Krajem 15. vijeka u vrijeme rivaliteta i ratovanja između habsburgovaca i Ugara oko vlasti, ugarski kralj Matija Korvin poharao je grad i okolicu Brežica.

Zna se i da su opljačkane i poharane u par navrata za vrijeme turskih provala. Zamak su zapalili lokalni kmetovi za vrijeme ustanka 1515. Nakon tog je obnovljen i opasan zidanim bedemom, pa je uspio odoliti seljačkim napadima za Velike seljačke bune Matije Gupca - 1573.

Prva škola u Brežicama proradila je još 1668. u franjevačkom samostanu, a prva bolnica - 1872.

Brežički zamak

Za Drugog svjetskog rata Brežice je zajedno sa okolicom anektirane u Treći Reich (u sklopu reobnovljene Štajerske), u to vrijeme taj kraj su Nijemci zvali Ranner Dreieck (Brežički trokut), po njihovim zamislima u njega su trebali biti preseljeni svi stanovnici njemačkog porijekla - Gottscheri (ili Kočevari) kako ih Slovenci zovu) koji su živjeli u talijanskoj okupacionoj zoni oko Kočevja, ali i svi drugi Nijemci, raštrkani po Istočnoj Evropi, kao oni iz rumunjske Besarabije. Zbog tog je iseljeno 17 259 stanovnika grada i okolice.

Znamenitosti

Najveća znamenitost grada je zamak kog je na mjestu starijeg iz 12. vijeka dao nanovo izgraditi habsburgški car Ferdinand I. u 16. vijeku, on je temeljito obnovljen i preuređen u baroknom stilu u 18. vijeku. U njemu se danas nalazi Muzej Savske doline Pored tog spomenik je i barokna župna crkva sv. Lovre iz 18. vijeka i Dvorac Mokrice nedaleko od grada u selu Nova vas pri Mokricah.

Privreda

Najpoznatiji privredni pogon u Brežicama bila je puniona pića poduzeća Slovin, koja je odlično radila dobrih dvije dekade prije raspada Jugoslavije, najviše zahvaljujući blizini Zagreba. Kako je Slovin bankrotirao sredinom 1990-ih i puniona više ne radi.

Tako da su danas uz rad u lokalnoj administraciji, zdravstvu i školstvu, najveći poslodavcii Terme Čatež, par vulkanizerskih radionica (koje žive na prodaji jeftinijih guma Hrvatima) i dvije manje hidroelektrane.

Poznati sugrađani

• Primož Kozmus, Slovenski bacač kladiva olimpijski pobjednik 2008. i svjetski prvak
• Željko Ražnatović, kontraverzni srbijanski lider paravojnih formacija, ratni profiter, kriminalac i političar

Vanjske veze

Brežice na Wikimedijinoj ostavi

• Službene stranice grada (sl)