Arad

Arad
Centralni trrg Centralni trrg
Koordinate: 46°10′N 21°19′E
Država	Rumunjska
okrug	Arad
Vlast
- gradonačelnik	Gheorghe Falcă
Površina
- Ukupna	252.85 km²
Stanovništvo (2011.)
- Grad	159,074
- Gustoća	629.1
Vremenska zona	UTC+2 (UTC+3)
Poštanski broj	31xxx
Pozivni broj	(+40) 02 57
Službene stranice www.primariaarad
Karta
Arad

Arad je grad na zapadu Rumunjske od 159,074 stanovnika.par dekada prije (1992.) imao je 190,114, ali mu odtada broj stanovnika rapidno opada.

Arad je administrativni centar istoimenog okruga (județ) Arad.

Geografija

Arad leži u donjem toku rijeke Moriš, blizu mađarske granice udaljen oko 50 km sjeveroistočno od Temišvara. U gradu živi značajna mađarska manjina, točnije njih 15 396.

Historija

Za rimskih vremena u dijelu grada - Aradu Nou (Novi Arad) na drugoj južnoj obali rijeke se nalazila njihova fortifikacija.

Prvi dokumentirani zapis o Aradu datira iz 1131. Arad je pao u osmanske ruke, i ostao pod njihovom vlašću (uz kraće prekide) od oko 1550. do 1700. Nakon tog je podpao pod Habsburšku monarhiju. U vrijeme mađarske bune 1848. - 1849. Mađari su zauzeli Arad - 1. jula 1849. i pretvorili ga u štab. svoje pobune. Kad je pobuna slomljena uz pomoć ruske vojske, u Aradu je 6. oktobra 1849. pogubljeno 13 mađarskih generala, oni su kasnije nazvani Mučenici Arada.

Arad je postao dio Rumunjske tek nakon Prvog svjetskog rata, a 1919. postao je prijestolnica novoosnovanog okruga.

Privreda i kultura

Arad je industrijsko - trgovački centar i važno željezničko čvorište. U gradu djeluje mlin, destilerija, tvornice alatnih strojeva, željezničkih vozila, tekstila i pilana.

Grad ima teatar, simfonijski orkestar i kulturni centar s bibliotekom i muzejom.

Gradovi prijatelji

Izrael, Atlit Kina, Fushun Mađarska, Gyula Mađarska, Hódmezővásárhely Izrael, Givatayim Srbija, Zrenjanin Mađarska, Pécs

Ujedinjeno Kraljevstvo, Kirklees Njemačka, Ditzingen Njemačka, Würzburg Slovačka, Trenčín Mađarska, Tatabánya

Literatura

• The Ancient History of Herodotus (Translated by William Beloe) (1859). Derby & Jackson.
• Eutropius, Abridgment of Roman History (Translated by John Selby Watson) (1886). George Bell and Sons.
• Hitchins, Keith (2014). A Concise History of Romania. Cambridge University Press. ISBN 9780521872386. 
• Pohl, Walter (2013). „National origin narratives in the Austro-Hungarian Monarchy”. u: Geary, Patrick J.; Klaniczay, Gábor. Manufacturing Middle Ages: Entangled History of Medievalism in Nineteenth-Century Europe. BRILL. str. 13–50. ISBN 9789004244870. 

Vanjske veze

Arad na Wikimedijinoj ostavi

• Country Profile from BBC News.
• Romania Profile from Balkan Insight.
• Romania entry at The World Factbook
• Romania information from the United States Department of State.
• Portals to the World from the United States Library of Congress.www\.loc\.gov
• Romania Arhivirano 2008-08-21 na Wayback Machine-u at UCB Libraries GovPubs.
• Arad na Projektu Open Directory
• Wikimedia Atlas of Romania
• Key Development Forecasts for Romania from International Futures.
• Romanian Law and Miscellaneous – English
• Službene stranice okruga (ro)
• Istoria numelor județelor din România (ro)
• Službene stranice grada Arhivirano 2015-01-27 na Wayback Machine-u (en)
• Arad na portalu Encyclopædia Britannica (en)