Aleksandar II Karađorđević
Aleksandar Karađorđević je pretendent na presto bivše Kraljevine Jugoslavije i njenog prethodnika Kraljevine Srbije kao sin poslednjeg jugoslovenskog kralja Petra II i kraljice Aleksandre kuće Karađorđevića.
Aleksandar Karađorđević od 2001. stanuje sa suprugom u Kraljevskom dvoru u Beogradu i pojavljuje se često u protokolarnim prilikama, često kao organizator, pokrovitelj, ili domaćin manifestacija, uz državne funkcionere ili crkvene velikodostojnike.
Biografija[uredi | uredi kod]
Aleksandar Karađorđević je rođen 17. jula 1945. u hotelu Kleridžis (Claridges) u Londonu kao prvo (i jedino) dete jugoslovenskog kralja Petra II i princeze Aleksandre od Grčke i Danske. Predsednik britanske vlade Vinston Čerčil, proglasio je hotelski apartman broj 212. teritorijom Kraljevine Jugoslavije, tako da je odmah po rođenju Aleksandar dobio titulu prestolonaslednika, budući da je kralj Petar II još uvek bio kralj Jugoslavije.
Njegov otac, mladi kralj Petar II, je u aprilu 1941. godine, napustio zemlju pred invazijom nemačkih snaga i otišao u Atinu. Iz Atine kralj Petar II i njegova vlada odlaze prvo u Jerusalim, a zatim u Kairo. Konačno, kralj sa jugoslovenskom vladom u egzilu prelazi u London. Kralj Petar II se oženio 1944. godine u Londonu princezom Aleksandrom od Grčke i Danske, ćerkom grčkog kralja Aleksandra i Aspazije Manos.
Poreklo Aleksandra je vladarsko i sa očeve i sa majčine strane, ime je dobio po dedi, jugoslovenskom kralju Aleksandru I Karađorđeviću, a isto tako se zvao i njegov deda po majci, grčki kralj Aleksandar. Baba po ocu mu je bila kraljica Marija, rumunska princeza, ćerka rumunskog kralja Ferdinanda i kraljice Marije koja je bila britanska princeza (unuka kraljice Viktorije).
Krštenje Aleksandra izvršio je u Vestminsterskoj opatiji Njegova svetost patrijarh Gavrilo, a kumovi su bili britanski kralj George VI i njegova ćerka, tadašnja princeza Elizabeta, sada Njeno Veličanstvo Kraljica Elizabeta II.
Po završetku rata, kralju Petru II je sprečen povratak u zemlju kao i svim izbjeglim članovima dinastije Karađorđević.
Abdikacija Petra II[uredi | uredi kod]
Kralj Petar II je abdicirao tako što je u ulozi šefa države 7. marta 1945. imenovao Regentsko vijeće u sastavu: Srđan Budisavljević, Ante Mandić i Dušan Sernec s ovlaštenjem da sa Narodnim komitetom za oslobođenje Jugoslavije (NKOJ) oformi zajedničku Privremenu vladu i prihvati nominaciju nove Vlade na čelu s Josipom Brozom, za koju je Vijeće dalo saglasnost 29.11.1945. kada je proglašena Federativna Narodna Republika Jugoslavija (FNRJ).[1]
Taj datum, kad je po međunarodnom pravu stvorena Druga Jugoslavija, od tad je obilježavan kao jugoslovenski praznik Dan državnosti. Nakon uvođenja jednopartijskog sistema, komunisti su taj praznik tumačili kao slavljenje Drugog zasjedanja AVNOJ-a 29.11.1943.
Kralj i kraljica živeli su u izgnanstvu u više zemalja (SAD, Francuska, Italija i Engleska). Aleksandar II školovao se u “L Rozeju” (Le Rosey), Švajcarska, Vojnoj akademiji Kalver (Culver Military Academy), Indijana, SAD, Gordonston (Gordonstoun School), Škotska, i Milfild (Millfield), Engleska. Potom je stupio u Kraljevsku vojnu akademiju Velike Britanije. Od 1966. godine, kao oficir britanske vojske u kojoj je napredovao do čina kapetana, služio je u 16./5. puku Kraljevskih Kopljanika na Bliskom istoku, u Italiji i Zapadnoj Nemačkoj. Pošto je napustio vojnu službu 1972. godine, Aleksandar II, posvetio se poslovnoj karijeri.
Kralj Petar II je umro nakon duge bolesti 1970. godine u Denveru, Kolorado, SAD. Iako je Aleksandar tada odlučio da formalno ne koristi titulu kralja - koja bi malo značila u izgnanstvu - on se nije nikada odrekao bilo titule, bilo svog dinastičkog prava na presto.
Brakovi i deca[uredi | uredi kod]
Aleksandar II se 1. jula 1972.[2] godine venčao u Viljamanrike de la Kondesa (Villamanrique de la Condesa) (Španija) sa princezom Marijom da Glorijom od Orleana i Bragance (rođakom u prvom kolenu kralja Huana Karlosa od Španije), iz brazilskog Carskog Doma. U tom braku rođena su tri sina:
- najstariji – princ Petar – rođen 1980. godine u Čikagu, u državi Ilinois (Illinois),
- i blizanci – prinčevi Filip i Aleksandar – 1982. godine u Ferfaksu, u državi Virdžinija.
Ovaj brak je okončan 1983. godine. Drugi brak je sklopio 1985. godine u Londonu sa Katarinom Batis iz Atine. Kum na venčanju bio im je oboreni grčki kralj Konstantin.
Boravak u Srbiji[uredi | uredi kod]
Godine 1991. Aleksandar u pratnji svoje supruge princeze Katarine i sinova Petra, Filipa i Aleksandra doputovao je u Srbiju. Pre 5. oktobra 2000, posetio je Srbiju 1992, 1995. i 2000. godine. On je takođe posetio Crnu Goru i Kosovo i Metohiju 1999. godine, a Bosnu i ponovo Crnu Goru 2000. godine.
Aleksandar Karađorđević se 1999. godine aktivno pridružio u kampanju protiv vladavine Slobodana Miloševića". Držao je sastanke i bio u stalnom kontaktu sa srpskom opozicijom i ljudima širom bivše Jugoslavije. U novembru 1999. godine Aleksandar je sazvao u Budimpešti veliku konferenciju demokratske opozicije. Posle Budimpešte, usledio je sastanak u Banji Luci u januaru 2000. godine. U aprilu iste godine sazvao je veliki ključni skup u prestonici Grčke, Atini.
Aleksandar II voli skijanje, jedrenje, skijanje na vodi, ronjenje i podvodnu fotografiju. Titulu šampiona britanske vojske u skijanju osvojio je 1972. godine. U krug njegovog interesovanja spadaju i muzika, pozorište, informaciona tehnologija i tekući događaji širom sveta.
Aleksandar, Katarina, Petar, Filip i Aleksandar žive u Belom dvoru u Beogradu od leta 2001. godine, a račun za održavanje njihove rezidencije plaća Republika Srbija.
| Prethodnik: Kralj Petar II Karađorđević |
Karađorđevići | Nasljednik: Princ Petar Karađorđević |
Povezano[uredi | uredi kod]
Izvori[uredi | uredi kod]
- ↑ Charles D. Pettibone (2014) The organization and order of battle of militaries in World War II, Trafford Publishing, Bloomington, Indiana SAD, str.393.
- ↑ Prince Weds Princess in Spain. nytimes.com JULY 2, 1972
