1438

< | 14. vijek | 15. vijek | 16. vijek | >
< | 1400-e | 1410-e | 1420-e | 1430-e | 1440-e | 1450-e | 1460-e | >
<< | < | 1434. | 1435. | 1436. | 1437. | 1438. | 1439. | 1440. | 1441. | 1442. | > | >>

1438. po kalendarima

Gregorijanski	1438. (MCDXXXVIII)
Ab urbe condita	2191.
Islamski	841–842.
Iranski	816–817.
Hebrejski	5198–5199.
Bizantski	6946–6947.
Koptski	1154–1155.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1493–1494.
• Shaka Samvat	1360–1361.
• Kali Yuga	4539–4540.
Kineski
• Kontinualno	4074–4075.
• 60 godina	Yang Zemlja Konj (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11438.
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1438 (MCDXXXVIII) bila je redovna godina koja počinje u srijedu (1. 1. po julijanskom kalendaru).

Događaji

Albert II. i Elizabeta

• 1. 1. - Albert II. Habsburgovac u Stolnom Biogradu krunisan za ugarsko-hrvatskog kralja; poveljom određuje svoju suprugu Elizabetu za nasljednicu.
• 10. 1. - Prva sednica Ferarskog koncila (neki ostali u Bazelu, papa ih ekskomunicirao 15. 2.).
• siječanj - Petar Talovac ban Hrvatske i Dalmacije umjesto Stjepana Frankopana.
• januar - Poražena Transilvanska seljačka buna: Koložvar/Kluž se predao zbog gladi.

• 3. 2. - Kralj Albert naređuje Stjepanu Frankopanu da Zrinskima vrati Slunj ili 2000 zlatnika za koliko je grad bio založen.
• 24. 2. - Kralj Albert određuje da u sporu između grofova Celjskih s jedne i općine Gradec i zagrebačkog Kaptola s druge strane sude mačvanski ban Ladislav Gorjanski i slavonski ban Matko Talovac.
• februar - Stefan Vukčić Kosača uzeo Trebinje Radoslavu Pavloviću (Kosača i kralj Tvrtko II imaju tursku pomoć).

• 18. 3. - Albert II. Habsburgovac izabran za kralja Nemačke - početak dugog niza habsburških vladara te zemlje.
• 18. 3. - Pokolj Nijemaca u Budimu.

• 9. 4. - Car Jovan VIII Paleolog i patrijarh Josif II prvi put na zasedanju u Ferrari, tu su i predstavnici Antiohije, Jerusalima i Aleksandrije - prva runda debata traje do 17. 7..

• 29. 5. - Antiaustrijski husiti krunisali poljskog princa Kazimira za kralja Češke.

• 29. 6. - Albert II. Habsburgovac krunisan za kralja Češke, nakon što je prihvatio izvesne obaveze i zahteve.

• 7. 7. - Pragmatična sankcija iz Bourgesa - kralj Šarl VII daje francuskoj crkvi kontrolu nad imenovanjima, papa lišen prihoda (v. galikanizam).
• 30. 7. - Kralj Albert potvrđuje povlastice Dubrovniku.

• ca. jul - avgust ? - Murat II napada Srbiju i Ugarsku (haranje i odvođenje roblja):
  • Turska vojska preko Vlaške upada u Erdelj - haranje uz slab otpor (Đurđevi odredi su još uvek uz Turke).
  • Druga vojska ulazi u Srbiju, srpske čete poražene 1. 8., Borač i Ravanica se predaju, Ostrvica zauzeta (samo uvertira za 1439).
  • Jedna turska vojska se zaleće do Jajca.

• kolovoz - Albert opseda češki grad Tabor pod kontrolom Poljaka i čeških protivnika.

• 9. 9. - Umro Duarte, kralj Portugala, nasleđuje ga mali sin Afonso V, kasnije nazvan Afrikanac.
• 15. 9. - Albert prekida opsadu Tabora nakon neuspešnih pregovora i vesti o poljskom upadu u Šlesku; postavlja Ulriha II Celjskog za namesnika u Češkoj.

• 8. 10. - Nastavljena zasedanja koncila u Ferrari - katoličko-pravoslavna rasprava o dodatku Filioque.
• 18. 10. - Dubrovčani šalju izaslanika kralju Tvrtku II da izrazi saučešće zbog smrti supruge i saopšti da su prekinuli trgovinu s Bosnom jer Tvrtko kuje novac koji važi samo lokalno.

• 18. 11. - Kralj Albert ušao u Wrocław (potisnuo Poljake iz Šleske).

• decembar - Prekid trgovačkih veza između Stefana Vukčića i Dubrovnika.

Kroz godinu

• Ova godina se pominje kao početak sistematskog danka u krvi.
• Prvi pomen valpovačke tvrđave.
• Gemist Pleton, član grčke delegacije na Firentinskom koncilu, drži predavanja u tom gradu na kojima predstavlja platonizam.
• Karl Knutsson, budući Karlo VIII izabran za regenta Švedske čime je tamo prestala vlast Erika Pomeranskog.
• Pachacuti postaje deveti "Veliki Inka" male Kraljevine Kusko koju će pretvoriti u Carstvo Inka (Tawantinsuyu - "Četiri regiona").
• Kina: dve godine nakon dozvole da se porez plaća srebrom umesto žitom, dinastija Ming zatvara rudnike srebra kako bi kontrolisala njegov tok.
• Tajland: Kraljevina Sukotaj postaje deo Kraljevine Ajutaje.

Rođenja

• 8. 6. - Melozzo da Forli, italijanski slikar († 1494)
• 27. 11. - Gracija Kotorski, katolički blaženik († 1508)
• Toma Basiljević, hrvatski teolog († 1512)
• ? - Stjepan Tomašević, poslednji kralj Bosne († 1463)
• 1438-39 - Žarko Dražojević, hrvatski ratnik († 1508)
• približno - Vuk Grgurević, titularni srpski despot († 1485)

Smrti

• 9. 9. - Duarte, kralj Portugala (* 1391)
• septembar - Doroteja, bosanska kraljica
• 20. 10. - Jacopo della Quercia, italijanski skulptor (* ca. 1374)
• Barsbay, mamelučki sultan Egipta
• 1438-39 - Pietro Loredan, mletački admiral (* 1372)

Reference

• Svezak drugi: dio drugi. Treće doba: Vladanje kraljeva iz raznih porodica (1301-1526). Druga knjiga: Od gubitka Dalmacije do Matije Korvina (1409-1457), Vjekoslav Klaić (archive.org)